روانشناسی مثبت گرا چیست؟
احتمالا اصطلاح روانشناسی مثبت گرا به گوش شما هم خورده است. نام این مفهوم در محتواهای زرد هم به چشم می‌خورد، پس لازم است بدانید این شاخه از علم روانشناسی واقعا چیست که بتوانید از آن به‌شیوه‌ای درست در زندگی خود استفاده کنید. امروزه انسان‌ها به نوعی روانشناسی نیاز دارند که آنها را به‌سمت به‌زیستی و پیداکردن معنا در زندگی سوق بدهد. این وظیفه روانشناسی مثبت نگر است که در این مقاله بیشتر درباره‌اش توضیح خواهیم داد.
روانشناسی مثبت گرا چیست؟
روانشناسی مثبت نگر یا مثبت گرا یکی از جدیدترین شاخه‌هایی است که در این علم ایجاد شده و هدفش پیشرفت انسان‌ها و رساندنشان به شادی و زندگی سالم است. بسیاری از شاخه‌های روانشناسی روی اختلالات رفتاری و شخصیتی متمرکز هستند و برای بهبود این اختلالات ایجاد شدهاند، اما روانشناسی مثبت گرا برای درمان هیچ اختلالی نیست و صرفا به انسان‌ها کمک می‌کند از زندگی رضایت بیشتری داشته باشند.
کریستوفر پترسون استاد دانشگاه میشیگان، نویسنده و فردی شناخته‌شده در حوزه روانشناسی مثبتگراست. به‌گفته وی، این شاخه از علم روانشناسی برای تکمیل و گسترش شاخه‌های دیگر روانشناسی ایجاد شده است که بر حل مشکلات متمرکز هستند. در دهه‌های قبلی روانشناسان صرفا روی حل مشکلات متمرکز بوده‌اند و به پیشگیری از آنها توجه چندانی نداشته‌اند.
سطوح روانشناسی مثبتگرا
- ذهنی: در این سطح روانشناسان روی احساس شادی، رفاه و خوش‌بینی افراد متمرکز هستند و بررسی می‌کنند که این احساسات چطور می‌توانند کیفیت زندگی آنها را تغییر دهند.
- فردی: در این سطح ترکیبی از احساسات ذهنی و احساسات برتر بررسی می‌شوند، احساساتی مثل شجاعت و بخشش و عشق.
- گروهی: در این سطح روانشناسان تعاملات اجتماعی مثبت را بررسی می‌کنند. احساساتی مثل مسئولیت اجتماعی یا نوع‌دوستی در این سطح بررسی می‌شوند.
کاربردهای روانشناسی مثبت گرا
این شاخه از علم روانشناسی کاربردهای بسیاری در ابعاد مختلف زندگی بشر دارد. روانشناسان مثبتگرا می‌توانند در زمینه‌هایی مثل آموزش، خودیاری، درمان و مدیریت استرس به مردم کمک کنند. آنها حتی می‌توانند در سازمان‌ها هم به کارمندان و مدیران کمک کنند و سطح سلامت روان را ارتقا دهند.
برخی از کاربردهای این شاخه از علم روانشناسی در دنیای واقعی:
- پیداکردن نقاط قوت و ویژگی‌های شخصیتی مثبت افراد؛
- کمک به همراهی با جریان زندگی و حضور در لحظه حال؛
- افزایش میزان رضایت از زندگی؛
- افزایش قدردانی و حق‌شناسی؛
- ازبین‌بردن احساس درماندگی؛
- افزایش شادی و لذت در زندگی؛
- افزایش امید در زندگی؛
- رسیدن به آگاهی ذهنی و خودشناسی؛
- افزایش خوش‌بینی؛
- تقویت تاب‌آوری به‌خصوص در موقعیت‌های چالشی؛
- افزایش مثبت‌اندیشی.
بعضی از یافته‌های روانشناسی مثبت نگر
در ادامه، چند نکته مهم را بیان می‌کنیم که روانشناسان مثبتگرا به آنها رسیده‌اند. این اطلاعات در مقالات دکتر پترسون نوشته شدهاند.
- پول لزوما رفاه نمی‌آورد، اما زمانی که پول را نه فقط برای خودتان که برای دیگران هم صرف می‌کنید، انسان شادتری خواهید بود.
- تمرکز روی نقاط قوت شخصیت و روابط اجتماعی ۲ ابزار کارآمد برای مبارزه با ناامیدی و احساس ناشی از شکست در زندگی هستند.
- بخشی از احساس شادی به ژنتیک انسان‌ها بستگی دارد، اما با نوع‌دوستی و قدردانی و خوش‌بینی می‌توان شادی زندگی را افزایش داد.
- کار هدفمند و معنادار مستقیم روی به‌زیستی افراد تأثیر دارد.
- معنویت در زندگی انسان را به شادی و به‌زیستی می‌رساند.
- احساس هم به‌اندازه منطق اهمیت دارد و نباید نادیده گرفته شود.
- بیشتر روزهای خوبِ زندگی ۳ ویژگی مشترک دارند. در این روزها احساس شایستگی داریم، مستقل هستیم و با کسانی در ارتباطیم که دوستشان داریم.
تکنیک‌هایی برای اجرای روانشناسی مثبت نگر در زندگی
- احساسات خود را در طول روز یادداشت کنید.
- قدردانی را تمرین کنید.
- به‌جای نقطه‌ضعف‌ها، به نقاط قوت‌تان توجه کنید و برای تقویت آنها بکوشید.
- در پی رشد شخصی و خودشناسی باشید.
- هدفمند زندگی کنید و برای هرکاری که انجام می‌دهید معنایی بیابید.
- برای ارتباط با افرادی که دوستشان دارید زمان بگذارید.
