مراحل استخاره چیست؟ و آیا در انجام هر کاری می توان استخاره گرفت؟
قبل از استخاره انسان باید دو کار انجام دهد:
ابتدا عقل و اندیشه خود را در مورد آن موضوع به کار اندازد. خداوند انسان را عاقل آفرید که با کمک عقل بتواند از گمراهی وسرگردانی نجات پیدا کند. عقل در تمام ابعاد زندگی چون چراغ هدایتی است که نورافشانی کرده و جهالت را از بین میبرد. بنابراین میبایست در هنگام تصمیم بر هر کاری ابتدا عقل خود را حاکم کرده و از آن نظر بخواهد، مثلاً برای ازدواج، عقل میگوید: فردی را برای همسری برگزین که دارای اصالت خانوادگی بوده و از اخلاق و ایمان برخوردار باشد.پس درمرتبه اول باید با عقل مشورت کرد.
در مرحله دوم اگر عقل به هر دلیل نتوانست انسان را از تردید و سرگردانی نجات دهد، به مشورت با دیگران و صاحب نظران در آن موضوع میپردازد که این خود نوعی استفاده از عقل عمومی است.
حال اگر بعد از مشورت نیز، عقل راه به جایی نبرد و هنوز زاویه هایی وجود دارد که ناشناخته مانده است و تردید و شک همچنان وجود دارد، در این صورت برای اطمینان خاطر و نجات از تردید و سر درگمی، به مشورت با خداوند روی میآورد و استخاره میکند. همان طور که معلوم شد استخاره برای بیرون آمدن از تحیر و سرگردانی است ،ولی این که این استخاره مطابق با واقع است یا خیر؟ با استخاره مشخص نمیشود. مگر این که شخصی که استخاره میکند ،از اولیای الهی باشد.
یکی از روش های استخاره ، استخاره با قرآن است که درآن انسان طبق آداب ساده ای با خداوند بزرگ به وسیله قرآن مجید، مشورت می کند و از با راهنمایی قرآن آنچه خیر و صلاح است را می طلبد . استخاره با پیشگویی متفاوت است و در آن صلاح کار درخواست از خداوند، به انسان نشان داده می شود.
نوع اول استخاره و چگونگی انجام آن طبق فرمایش رسول اکرم است که اینگونه می باشد:
بعد از طهارت و گرفتن وضو ، سه مرتبه سوره توحید را بخوانید و سه مرتبه بر محمّد و آل او صلوات بفرستید سپس این جمله را بیان کنید :
اَللّهُمَّ اِنّی تَفَأَّلْتُ بِکِتابِکَ، وَ تَوَکَّلْتُ عَلَیْکَ، فَاَرِنی مِنْ کِتابِکَ ما هُوَ مَکْتُومٌ مِنْ سِرِّکَ الْمَکْنُونِ فـی غَیْبِـکَ.
( خدایا به کتاب تو تفأّل می زنم (و استخاره می کنم) و بر تو توکّل می کنم، پس تو نیز از کتاب خود، آن چه در نهان غیب تو پنهان است، به من نشان بده.)
سپس قرآن را بگشایید و سطر اول سمت راست را بخوانید . در استخاره با قرآن فرد گیرنده استخاره باید به معنی قرآن واقف باشد تا بتواند معنی آیات آن را دریابد و جواب استخاره آن را بگیرد.
این نوع استخاره در کتاب فتح الأبواب توسط مرحوم سیّد بن طاووس نقل شده است :
ابتدا کتاب قرآن را بر می داریم و این دعارا قرآت می کنیم :
اَللّهُمَّ إِنْ کانَ فِی قَضائِکَ وَقَدَرِکَ، أَنْ تَمُنَّ عَلی اُمَّةِ نَبِیِّکَ، بِظُهُورِ وَلیِّکَ وَابْنِ بِنْتِ نَبِیِّکَ، فَعَجِّلْ ذلِکَ وَسَهِّلْهُ وَیَسِّرْهُ وَکَمِّلْهُ، و اَخْرِجْ لِی آیَةً اَسْتَدِلُّ بِها عَلی أَمر فَأَئْتَمِرَ، أوْ نَهْـی فَأَنْتَهی فِی عافِیَـة .
خدایا اگر قضا و قَدَرت این است که با ظهور ولیّت و فرزند پیامبرت بر امّت رسول خدا منّت گذاری، پس در ظهورش تعجیل و راهش را سهل و آسان قرار ده و برای من آیه ای بیرون آور که یا در آن امری باشد که انجامش دهم و یا نهی باشد که ترکش کنم به عافیت و تندرستی .
سپس حاجت و مشکل خود را بیان می کنیم و قرآن را باز می کنیم و بعد از پس از آن هفت ورق می زنیم، در ورق هفتم، صفحه سمت چپ، هفت سطر را می شماریم و در سطر هفتم استخاره خود را در می یابیم.
مرحوم شیخ عباس قمی درحاشیه مفاتیح الجنان بهترین ساعت برای استخاره با قرآن را روز شنبه تا وقت ناهار و پس از ظهر تا عصر . روز یکشنبه از صبح تا ظهر و از عصر تا مغرب. روز دوشنبه از صبح تا طلوع آفتاب، و پس از ناهار تا ظهر، و از عصر تا وقت عشا. روز سه شنبه از وقت ناهار تا ظهر، و پس از عصر تا وقت نماز عشا. روز چهارشنبه از صبح تا ظهر و پس از عصر تا وقت عشا. روز پنج شنبه از صبح تا طلوع آفتاب و پس از ظهرتا نماز عشا روز جمعه از صبح تا طلوع آفتاب و بعد از ظهر تا عصرنقل کرده است .